Yolande Knell
BBC Orta Doğu Muhabiri
Hamas’ın geçen yıl 7 Ekim’de düzenlediği taarruzdan sonra popülaritesi büyük darbe alan İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu’ya verilen takviye, yeni bir kamuoyu yoklamasına nazaran ülkesinin Hizbullah karşısıdaki askeri muvaffakiyetlerin akabinde arttı.
İsrail Kanal 12 televizyonunun Pazar gecesi yayımladığı kamuoyu yoklamasına nazaran, genel seçim yapıldığı takdirde Netanyahu’nun Likud Partis en çok sayıda sandalyeyi kazanıyor.
Ancak ankette, Netanyahu’nun tek başına iktidarı alamayacağı, muhalif partilerin daha çok sayıda milletvekili olacağı ve Netanyahu’nun tekrar bir koalisyon hükümeti kurabileceği görülüyor.
Netanyahu’nun talihine, eski siyasi rakibi Gideon Saar da Pazar günü koalisyon hükümetine katıldı. Bu adımın Netanyahu’yu güçlendirmesi bekleniyor.
Netanyahu “Birlikte omuz omuza çalışacağız ve savaşın veriliş biçimini etkileyen forumlarda yardımını isteyeceğim” dedi.
Saar’ın savaşın gidişatını belirleyen Güvenlik Kabinesi’nde bir koltuğu olması öngörülüyor.
Saar’ın dört milletvekiline sahip partisinin de koalisyona katılmasıyla, hükümet 120 sandalyeli parlamentoda, 68 milletvekilinin dayanağına sahip oldu.
Geçtiğimiz haftalarda, savunma bakanlığı pozisyonunun şu anda dayanak gören, deneyimli eski general Yoav Gallant’tan alınıp, daha az tecrübeye sahip Saar’a verileceği dedikoduları gündemdeydi.
Ancak, İsrail Hizbullah’a karşı büyük taarruzlara girişmişken bu atılımdan vazgeçilmiş üzere görünüyor.
Hükümetin yeni kompozisyonu, Ulusal Güvenlik Bakanı İtamar Ben Gvir’in gücünü zayıflatıyor. Çok sağcı bakan sık sık, hükümetin Gazze’deki savaşı sona erdirmek, rehineleri konuta getirmek için “pervasızca” bir muahede yapması ya da Hizbullah’la kalıcı ateşkesi kabul etmesi halinde koalisyonu bozma tehdidinde bulunmuştu.
Koalisyon artık, Ben Gvir’in Yahudi Gücü partisinden altı milletvekilinin takviyesi olmadan ayakta kalabilir ve bu durum Netanyahu’ya daha büyük bir hareket alanı sağlayabilir.
Bir vakitler Likud’un yükselen yıldızı olarak görülen Saar, Netanyahu’nun hakkındaki yolsuzluk tezleriyle gayret ederken misyon yapmaması gerektiğini söyleyerek, başbakanın en büyük karşılarından birine dönüşmüştü. Saar, koalisyon hükümetine katılma kararını birliği güçlendiren bir vatanseverlik atağı olarak göstermeye çalıştı.
Ancak İsrailli yorumcuların kendi çıkarlarına nazaran hareket ettiği suçlamalarına da maruz kaldı.
Yedioth Ahronoth gazetesinden köşe muharriri Sima Kadmon “Saar’ın hükümete katılma kararı mutlaka Netanyahu’nun gitmesi gerektiğini düşünen çok sayıa bireye acılı bir darbe oldu. Çeşitli hatalardan yargılanmasından, İsrail’in şimdiye kadarki en yolsuz, en hedonistik ve en yalancı başbakanı olmasından” diyor.
Kadmon, Saar’ın atağıyla “İsrail’in şu ana dek misyon yapmış en makûs hükümetinin istikrara kavuşacağını ve olağan seçim tarihi olan Ekim 2026’nın artık daha gerçekçi bir tavkim üzere gözüktüğünü de vurguladı.
Ek sandalyeler, İsrail’in şimdiye kadarki en çok sağcı hükümetinin karşılaştığı bir öbür sorunun tahliline de yardımcı olabilir.
Savaşın bu hassas periyodunda ordunun acil yeni asker muhtaçlığı varken, yeni askere alma yasasının geçmesi görüş ayrılıklarını artırdı.
İsrail Yüksek Mahkemesi, geçen Haziran’da devletin ultra Ortodoks Yahudi din eğitimi alan öğrencilerin askere almaya başlaması gerektiğine hükmetti. Bu kısımlar, tarihi olarak askerlikten muaftı ve koalisyonun bağlı olduğu iki ultra Ortodoks parti askere alınmaya net bir formda karşı.
Başbakanla ortası giderek bozulan Savunma Bakanı Yoav Galant, Temmuz’da ultra Ortodoks topluluktan 1000 dolayında 18-26 yaşındaki erkeğe celp gönderdi.
Netanyahu, geçen yılın sonlarında partisine verilen takviyede yaşanan büyük düşüşü fark etti.
Kişisel “Bay Güvenlik” imajı 7 Ekim akınlarıyla büyük hasar almıştı.
Ancak Ağustos ayındaki kamuoyu yoklamaları, takviyenin toparlanmaya başladığını gösteriyordu.
Son kamuoyu yoklamaları Likud’un 25 sandalye kazanabileceğini gösteriyor. Tüm koalisyon partileri 49 sandalye alırken, muhalif partiler 66 sandalye kazanıyor.
Kanal 12 için yapılan araştırma, Netanyahu’nun hala % 38’lik takviyeyle, hala başbakanlık için en beğenilen aday olduğunu gösterdi. Merkez sağcı muhalif önder Yair Lapid’e verilen takviye % 27’de kaldı.
İsrail Lübnan’a kara saldırısından kelam ederken, ülkenin kuzeyindeki onbinlerce İsrailli hala ne vakit meskenlerine dönebileceklerini bilmiyor.
Hizbullah’ın en önemli müttefiki İran saldırmaya karar verirse, neler olabileceği kestirim edilemez.
Uluslararası arenada İsrail giderek artan bir tecrit altında. Memleketler arası mahkemeler İsrail’i soykırımdan yargılayıp yargılamamayı pahalandırıyor ve başbakan ile savunma bakanı hakkında insanlığa karşı kabahat tezleriyle arama buyruğu çıkartılmasını istediler. Netanyahu’nun en son dayanıklılık testi şimdi hala karşısına çıkmamış olabilir.