Yüzde 25’lik artırım sınırlamasının kaldırılmasının akabinde, konut sahipleri ve kiracılar ortasında sık sık uyuşmazlıklar yaşanıyor. Kira kontratının beş yıl yahut daha uzun vadeli olması durumunda, taraflar türel tahlil arayışına giriyor.
Kiracı ve kiraya veren ortasında yapılacak yeni bir mukavele ile kira bedeli ve artış oranı belirlenebilir, ayrıyeten mevzu yargıya taşınabilir. İşte beşinci yılın sonunda kira bedelinin düşük olduğunu belirterek geriye dönük kira talep etmenin kaideleri.
KİRA TESPİT DAVASI AÇMA ŞARTLARI
Son devirdeki ekonomik gelişmeler, kiracı ve mesken sahipleri ortasındaki tansiyonu artırdı. Kira bedelinin artış oranı konusunda uyuşmazlıklar, sıklıkla arabulucuya taşınıyor. Yüzde 25’lik artırım sınırlamasının kalkmasıyla, mesken sahipleri beşinci yılın sonunda kira bedelinin düşük olduğunu münasebet göstererek geriye dönük kira talep edebilirler.
Kira tespit davası, kira mukavelesinin beş yıl yahut daha uzun müddettir devam etmesi durumunda açılabilir. Davada, TÜFE’nin yıllık değişim oranı, kiralanan taşınmazın durumu ve emsal taşınmazların kira bedelleri dikkate alınarak piyasa rayicine uygun bir kira bedeli belirlenir.
KİRA TESPİT DAVASI HANGİ ŞARTLARDA AÇILIR?
Taraflar, kira bedelindeki artış oranında uyuşmazlık yaşadıklarında yahut kira bedeli emsal kiralara nazaran düşük kaldığında kira tespit davası açabilirler. Kira bedelinin mahkeme tarafından belirlenmesi sürecinde, kiracı ve kiraya veren ortasında yapılan kira mukavelesi belirleyici rol oynar. Bu süreç, davanın karmaşıklığına bağlı olarak birkaç hafta sürebilir; lakin birtakım durumlarda aylarca uzayabilir.
BEŞ YILINI DOLDURAN KİRACIYA NE KADAR ZAM YAPILABİLİR?
Türk Borçlar Kanunu kiracının korunmasına yönelik kira bedeli artış oranını sonlandırmıştır. Beşinci yılını dolduran kiracı için, konut sahiplerinin TÜFE’nin on iki aylık ortalaması oranında kira artışı yapması gerekmektedir. Yani, kiraya veren yeni kira bedelini evvelki kira bedelinin %25’inden fazla artırmak isterse, artış oranı en fazla %25 olarak kabul edilir. Taraflar ortasında bir mutabakat sağlanmamışsa, kira bedeli bir evvelki yılın TÜFE ortalamasına nazaran hâkim tarafından hakkaniyetli bir biçimde belirlenir.
KİRACI GEÇMİŞE DÖNÜK KİRA FARKI ÖDEYEBİLİR Mİ?
Kira mukavelesi beş yılını doldurduğunda, mesken sahibi kiracının tahliyesi için direkt bir dava açma hakkına sahip değildir. Bu müddet zarfında kiracı, taşınmak zorunda değildir ve kiracının hakları korunur. Tahliye talebi, yasal olarak sonlandırılmıştır.
KİRA TESPİT DAVASI FİYATI NE KADARDIR?
Kira tespit davasında, harç hesaplaması talep edilen aylık kira bedelinden mevcut kira bedelinin çıkarılmasıyla yapılır. Masraf avansı, tebligat masrafları, uzman fiyatı ve keşif fiyatı üzere harcamalar ortalama 700 – 1000 TL ortasında değişir. Kiracının avukat tutması önerilir. Davayı kaybeden kiracı, kira borçlarını ödemekle yükümlü olur.
